ŻYLAKI POWRÓZKA NASIENNEGO
Zabieg embolizacji żylaków powrózka nasiennego jest refundowany przez NFZ i jest wykonywany w Oddziale Chirurgii Naczyniowej Mazowieckiego Szpitala Specjalistycznego w Radomiu.
Zabiegi embolizacji żylaków powrózka nasiennego wykonuje lekarz specjalista radiolog zabiegowy
dr hab. n. med. Krzysztof Pyra
Kontakt email:
Żylaki powrózka nasiennego - leczenie metodą embolizacji
Powrózek nasienny to struktura anatomiczna u mężczyzn, składająca się przede wszystkim z nasieniowodu i naczyń mu towarzyszących, czyli tętnic i żył, odpowiednio doprowadzających i odprowadzających krew z jąder. Pełni on bardzo istotną funkcję. Jego schorzenia mogą w dużym stopniu upośledzić zdolności rozrodcze mężczyzny. Zmiany określane jako żylaki powrózka nasiennego (nazywane przez pacjentów również żylakami jąder) są nieprawidłowym poszerzeniem naczyń żylnych odprowadzających krew z jądra. W sytuacji gdy dają objawy w postaci bólu lub nieprawidłowych paramentów nasienia wymagają leczenia. Występują u około 10%–15% męskiej populacji w 90% po stronie lewej. Żylaki powrózka nasiennego stanowią jedną z głównych przyczyn niepłodności u mężczyzn. Patologiczny zastój krwi żylnej w obrębie splotów prowadzi do nieprawidłowej spermatogenezy (obniżenia jakości nasienia). Jedną z metod leczenia jest embolizacja, małoinwzyjna metoda wykonywana w trybie pobytu jednodniowego z małego nacięcia na skórze pachwiny. Tego typu zabieg może być stosowany również w przypadkach nawrotów po klasycznej operacji żylaków powrózka.
Przyczyny powstawania żylaków powrózka nasiennego
Najczęściej do powstania zmian w obrębie powrózka nasiennego dochodzi w wyniku uszkodzenia aparatu zastawkowego żył jądrowych. W wyniku zalegania krwi w worku mosznowym i podwyższenia temperatury dochodzi do nieprawidłowej spermatogenezy co zmniejsza ilość oraz zdolność plemników do zapłodnienia. Jest to jedna z głównych przyczyn męskiej niepłodności.. Żylaki powrózka nasiennego głównie ujawniają się w okresie dojrzewania płciowego i zazwyczaj występują po lewej stronie. Jest to związane z anatomią naczyń drenujących jądra. Obustronne żylaki powrózka nie są rzadkością. W tej sytuacji żylaki po obu stronach leczymy podczas jednego zabiegu.
Należy zaznaczyć, że żylaki powrózka nasiennego mogą być również objawem poważniejszych schorzeń jak zmiany rozrostowe w jamie brzusznej (nowotwory) które uciskają lub naciekają żyły, co utrudnia odpływ krwi z worka mosznowego. Są to wyjątkowo rzadkie sytuacje, ale należy o tym pamiętać podczas diagnostyki w poradni urologicznej.
Stopnie zaawansowania żylaków powrózka nasiennego i ich objawy
Ze względu na różne zaawansowanie żylaki powrózka nasiennego można podzielić według następujących stopni:
• I – zmiany w żyłach są na tyle niwielkie, że właściwie niewyczuwalne nawet podczas badania, zauważalną postać przyjmują dopiero w pozycji stojącej, szczególnie przy napiętych mięśniach brzucha;
• II – wydłużone i poszerzone żyły nie są jeszcze dobrze widoczne, ale za to łatwe do zlokalizowania przez badanie palpacyjne, zwłaszcza podczas parcia
• III – żylaki powrózka nasiennego są widoczne przez skórę, łatwo wyczuwalne, są duże, wymagają leczenia
Jakie są objawy żylaków powrózka nasiennego?
Do najczęstszych objawów związanych z obecnością żylaków powrózka nasiennego należą ból, ciągnięcie w obrębie pachwin (częściej po lewej) oraz uczucie ciężkości i dyskomfortu w mosznie, wrażenie bardzo ciepłej moszny czy też jej opuchnięcia.
Jak diagnozuje się żylaki powrózka nasiennego?
Aby rozpoznać żylaki powrózka nasiennego lekarz urolog przeprowadza badanie palpacyjnego w pozycji stojącej z próbą Valsalvy. Polega ono na tym, że pacjent musi nasilić wydech przy jednoczesnym zamknięciu ust – jest to tzw. parcie. W ten sposób jestem w stanie ocenić, na jakim poziomie zaawansowania są żylaki powrózka nasiennego. Dodatkowo należy wykonać badanie USG, w trakcie którego oceniam budowę jądra i struktur sąsiednich jak również analizuje przepływ krwi w żyłach.
Zazwyczaj o tym schorzeniu mężczyźni dowiadują się podczas leczenia w kierunku niepłodności – odpowiada ono nawet za 40% tego typu przypadków.
Metody leczenia żylaków powrózka nasiennego
-
Pierwszą z możliwości leczenia żylaków powrózka nasiennego jest wspomniana operacja polegająca na pozaotrzewnowym podwiązaniu żyły jądrowej. Sam zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym albo ogólnym (narkoza) w zależności od zastosowanego dostępu. Urolog podwiązuje naczynia, co z reguły trwa niespełna pół godziny. Z kolei hospitalizacja wynosi 1–2 dni. Aby zmniejszyć ból, zalecane są leki przeciwbólowe albo zimne okłady. Powrót do całkowitej sprawności po zabiegu zajmuje kilka tygodni. Po około 2 tygodniach można zacząć ponownie współżyć.
-
Mniej inwazyjną i bardziej komfortową dla pacjenta metodą leczenia żylaków powrózka nasiennego jest embolizacja żylaków powrózka nasiennego wykonywana przez radiologów zabiegowych. W tym przypadku możliwa jest szybsza rekonwalescencja. Zabieg wykonywany jest w trybie pobytu jednodniowego i odbywa się w znieczuleniu miejscowym.
Co to jest embolizacja żylaków powrózka nasiennego?
Embolizacja jest bezpieczną i skuteczną metodą niechirurgicznego leczenia żylaków powrózka nasiennego. Odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Polega na nakłuciu żyły udowej przeważnie w prawej pachwinie (nacięcie skóry o długości 2 mm) i wprowadzeniu do jej światła cienkiego cewnika. Po wykonaniu badania flebograficznego potwierdzającego obecność żylaków, przez cewnik wprowadzane są spirale embolizacyjne, podawany jest środek obliterujący światło żyły – 2% aetoxysklerol. Następnie wprowadzane są kolejne 2-3 wolne spirale embolizacyjne zamykające żyłę. Prowadzi to do zamknięcia nieprawidłowo poszerzonych żył. Zabieg trwa od 30 min. do godziny. Przewagą embolizacji nad innymi metodami jest fakt, że przed zamknięciem żyły wykonuje się flebografię, czyli badanie żył.. Żyły mają wiele odmian anatomicznych. Aby uzyskać jak najwyższą skuteczność, trzeba zamknąć wszystkie żyły wraz z bocznicami. Gdy się tego nie wykona, zdarzają się nawroty. Stąd przewaga embolizacji, gdyż widzimy dokładnie ile jest żył i każda z osobna zamykamy
Istnieje możliwość obustronnego leczenia żylaków powrózka nasiennego
podczas jednego zabiegu (z jednego nacięcia w pachwinie)
Skuteczność leczenia żylaków powrózka nasiennego metodą embolizacji
Wysoka skuteczność leczenia zmian metodą embolizacji wynika z faktu, że zabieg wykonywany jest pod kontrolą fluoroskopii (promieniowania RTG) dzięki czemu jestem w stanie dokładnie zobrazować przebieg żył/y jądrowej. Żyły w przeciwieństwie do tętnic mają wiele odmian anatomicznych (zdwojenia, podziały, odmiany spływu etc.) co niekiedy może utrudnić klasyczne, chirurgiczne jej podwiązanie. Flebografia (badanie żył) wykonana przed zabiegiem embolizacji pozwala dokładnie ocenić cały spływ żylny z jądra, a następnie embolizację nawet najdrobniejszych żył, które niezamknięte, w przyszłości mogłyby się rozwinąć i dać nawrót dolegliwości. Wykonuje również zabiegi embolizacji po nieskutecznym leczeniu chirurgicznym. Warto zapoznać się naszą pracą opublikowaną na łamach Acta Radiologica.
Leczenie żylaków powrózka nasiennego - zalety embolizacji
Do kolejnych zalet należy brak cięcia chirurgicznego brzucha, brak szwów, brak blizn, kilkugodzinna hospitalizacja (3-6h). Zabieg nie wymaga znieczulenia ogólnego (pacjent podczas zabiegu jest świadomy, stosowane jest jedynie znieczulenie miejscowe dla potrzeb pierwszego nakłucia żyły) – sam zabieg jest bezbolesny. Istnieje możliwość obustronnego leczenia żylaków powrózka nasiennego z jednego nacięcia w pachwinie.
Po embolizacji żylaków powrózka nasiennego mężczyźni mogą szybko wrócić do aktywności sportowej i seksualnej – mniej więcej po 10–14 dniach od zabiegu.
Jak żylaki powrózka nasiennego wpływają na płodność?
Okazuje się, że istnieje istotny związek między schorzeniem określanym jako żylaki powrózka nasiennego a niepłodnością u mężczyzn. Sugeruje się, że częstotliwość występowania tej choroby znacznie wzrasta u niepłodnych par. Mniejsza liczba oraz ruchliwość plemników, a także wzrost ilości zdeformowanych męskich komórek płciowych mogą być związane nieprawidłową spermatogenezą, która może być wynikiem obecności żylaków w mosznie.